Već tradicionalno u okviru Susreta pozorišta/kazališta se pojavljuje časopis „Susreti“. Časopis i Festival su isto vezivno tkivo onoga što se zove Festivalsko biće događanja kazališta u Brčkom. Za XXXVII Susrete pojavio se dvobroj 3-4 časopisa.
Veoma bogati sadržajni okvir časopisa raspoređen je u 17 temata i obima više od 500 stranica.
Temati koji čine dvobroj 3-4 za 2020. godinu su: drama, teatar film, proza, esej, poezija, putopisi, haiku, aforizmi, dio posvećen djeci, segment koji pišu i popunjavaju stvaraoci iz Brčkog, što je i jedan od specifikuma časopisa, kao i prikazi i popis fotografija Marka Matolića,
Ono što daje posebnu specifičnost ovom broju, a što je redovna praksa časopisa je da se pojavljuju određeni specijalni temati koji su posvećeni pojedinim autorskim ličnostima. U ovom dvobroju su četiri takve tematske cjeline. Jedna je posvećena jednom od najvećih dramskih pisaca Luiđiju Pirandelu, druga o narodnom učitelju Vasi Pelagiću, koji je vjerovao u prirodni lijek, kako govori i prvi tekst o njemu, treća o piscu iz brčanskog kraja Aleksi Mikiću i četvrta o Dragomiru Pajiću, vitezu tužnog lika jugoslovenskog filma, kako se i navodi u jednom od priloga u ovom tematskom dijelu.
Dio koji se odnosi na dramu donosi dva dramska teksta, i to: Komediju u pet činova „Brigadir“ autora Denisa Ivanoviča Fonvizina koja je napisana 1769.godine, a prvi put je postavljena na scenu 1782. godine. Drugi dramski tekst je „Sretan ti rođendan“ Slađane Jovičić, u kome imaju tri lika (majka, mlađa kćerka i starija kćerka).
Segment koji se odnosi na teatar donosi priloge o Susretima pozorišta/kazališta kao metafori Brčko distrikta i Kazališnom dijalogu sa aktuelnim temama.
Prvopomenuti tekst iz segmenta o teatru je karakterističan za mnogo toga što se dešavalo kroz godine na Susretima pozorišta/kazališta. U trećem mjesecu (8. marta/ožujka), druge decenije, trećeg milenijuma je 20 godina od formiranja Brčko distrikta, kao jedinstvene administrativne jedinice lokalne samouprave, pod suverenitetom države Bosne i Hercegovine. Specifičan status ove administrativne cjeline je jedinstven način rješavanja problematičnih i traumatičnih stanja na vječno zapaljivom južnoslovenskom prostoru. Jedno dosta osjetljivo pitanje konstitutivnosti tri naroda je riješeno kroz zadovoljavajući omjer korištenja tri jezika i dva pisma, kao i ravnopravnoj zastupljenosti u organima i tijelima, i drugim ispoljavajućim obilježjima.
Gotovo, uporedo sa procesom nastajanja Brčko distrikta uzdizao se i obnovljeni teatarski festival Susreti pozorišta/kazališta BiH. Sve ono što je inkorporirao Distrkt, a prije svega tri jezika, postajalo je i postalo dominantno obilježje, kao i znak prepoznavanja kazališnog festivalskog trajanja. Na taj način Susreti pozorišta/kazališta su postali svojevrsna metafora Brčko distrikta. Sve ono što je uspostavio Brčko distrikt metaforično su opisivali Susreti pozorišta/kazališta i bili, i ostali u kulturološkom i društvenom smislu svojevrsni prenosioci namjera i ideja ove jedinstvene lokalne administrativne jedinice.
Drugi tekst se bavi kazališnim dijalogom u društvu i načinima njegovog funkcionisanja. Mnoštvo kazališnih komada koji se pokazuju na pozornicama fokusiraju savremenu ulogu teatra u prostor koji može biti važan konstituent sistema vrijednosti ili njegovih bitnih perceptivnih scenskih valera. Kazališni dijalog sa aktuelnim društvenim temama koje turobno svakodnevno pulsiraju u životu čovjeka moguće je ostvariti kroz tri segmenta pozorišnog čina: Jedan segment su pojedinačni elementi svakog scenskog komada koji vode dijalog sa svakodnevnicom. Drugi su veće cjeline ili partnerski dijalozi, dok su treći segment komunikacijski obuhvati predstave kao cjeline. Sva tri navedena segmenta se međusobno nadopunjuju kreirajući kao konačni cilj jedinstvenu teatarsku poruku u predstavi kao zaokruženoj cjelini.
Dio koji se tiče filma u časopisu donosi rad o patrijarhalnom modelu nježnog oca i oca kao stuba obitelji u filmskim ekranizacijama. U radu se predstavlja način na koji su kroz film opisane sekvence patrijarhalnih normativa očinstva u BH društvu. Jedan od najupečatljivijih, ako ne i najsnažniji medij koji ostvaruje uticaj na mase je film. Kroz svoje djelovanje omogućuje subjektu identifikaciju sa datim predloškom radnje kroz pokretne slike. Tradicionalni obiteljski odnosi, a prije svih oni koji se tiču očinstva kao bitnog obilježja patrijarhata najslikovitije, a i najkonvencionalnije se mogu interpretirati i predstaviti kroz filmsku umjetnost. To je tipičan kontekst tradicionalnog modela društva.
Dio koji je posvećen Luidjiju Pirandelu donosi tragediju u tri čina „Henrih IV“ ovog autora. Tu su i tekstovi „Pirandelova potraga za pozornicom“ u kome je dat prikaz scenskih postavki Pirandelovih komada na južnoslovenskim pozornicama, zatim „Duhovito poigravanje sa konvencijama realističkog pozorišta“ Dragana Klaića u kome se govori o ukorijenjenosti Pirandela u građanski buržoaski svijet. Takođe tu je i tekst o aktancijalnom modelu analize drame „Šest lica traži pisca“.
Sadržajni i estetski okvir i izraz časopisa „Susreti“ nameću se i kao kulturolški spoj više umjetničkih disciplina i drugih oblika saznanja, kako onih naučnih, tako i nenaučnih. Stvarati ovakav časopis je neubičajan i ozbiljan stvaralački izazov koji predstavlja spoj drame, teatra, filma, proze, poezije, estetike i drugih vidova i rodova izražavanja. Na stranicama ovog časopisa dolazi do potpunog „stvaralačkog izmirenja“ među suprostavljenim pogledima i nazorima određednih kreativnih spoznaja. Napuštajući u dosta tekstova tradicionalne i konvencionalne forme spisateljskog ispoljavanja uredništvo časopisa se okreće ka interdisciplinarnom pristupu i uvođenju novih metodoloških diskursa tretmana određenih tema. Na taj način se poštuje intertekstualni kontekst stvaranja i duh epohe u kojoj nastaju konkretni radovi. Smisao i osjećaj za navedene dvije dimenzije predstavljaju mjeru poetike i estetike časopisa „Susreti“.
Piše: Srđan Vukadinović
Foto: Dejan Đurković